Taksitle Satış Sözleşmeleri Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile Gelen Düzenlemeler
01.04.2022 tarihli ve 31796 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun İle Kat Mülkiyeti Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun sayesinde 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’da çok önemli değişiklikler yapılmıştır. Bu değişikliklerden biri de taksitle satış sözleşmelerinde tüketicinin sözleşmeden cayma hakkına ve tüketicinin taksitleri ödemede temerrüde düşmesine ilişkindir. Değişiklik 1.10.2022 tarihinde yürürlüğe girecektir.
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’da yapılan değişiklik nedeniyle Taksitle Satış Sözleşmeleri Yönetmeliği ile aralarında çelişki olmaması adına 18.8.2022 tarih ve 31927 sayılı Resmi Gazete’de Taksitle Satış Sözleşmeleri Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik yayımlanmıştır. Bu değişiklikler de Kanun’daki değişikliklere paralel olarak 1.10.2022’de yürürlüğe girecektir.
Taksitle Satış Sözleşmeleri Hakkında Yönetmelikte Yapılan Değişiklikler
1. Sözleşmeden Cayma Hakkının Kullanılmasına İlişkin Değişiklik
Taksitle Satış Sözleşmeleri Hakkında Yönetmelik’in 8.maddesinde taksitle satış sözleşmesinden cayma hakkının kullanılmasının sonuçları düzenlenmiştir.
Mevcut düzenleme şu şekildedir:
“(1) Tüketicinin cayma hakkını kullanması durumunda, satıcı veya sağlayıcı cayma bildiriminin kendisine ulaştığı tarihten itibaren yedi gün içinde almış olduğu bedeli ve tüketiciyi borç altına sokan her türlü belgeyi, tüketiciye hiçbir masraf yüklemeksizin iade etmekle yükümlüdür.
(2) Cayma hakkını kullanan tüketici, sözleşme konusu malı, cayma hakkını kullandığı tarihten itibaren yedi gün içinde satıcıya iade etmekle yükümlüdür. Aksi halde tüketici cayma hakkını kullanmamış sayılır.
(3) Cayma hakkının kullanılması durumunda tüketici, malın iade masraflarını yüklenmek zorundadır.”
Yapılan değişiklikle 3.fıkrada yer alan “cayma” ibaresi “taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça, cayma” şeklinde değiştirilmiştir.
Böylece mevcut düzenlemeye göre, tüketici sözleşmeden cayma hakkını kullanması durumunda, malın iade masraflarını yüklenmek durumundaydı. Bu hüküm emredici bir düzenlemeydi. Düzenlemenin yeni halinde ise taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça ibaresi getirilerek hüküm emredici olmaktan çıkarılmıştır. Değişiklik Kanun’unun yürürlük tarihi olan 1.10.2022’den itibaren artık taraflar, tüketicinin cayma hakkını kullanması durumunda malın iade masraflarının satıcıya ait olduğunu da kararlaştırabilirler. Böyle bir kararlaştırma yapmamışlarsa kural olarak malın iade masrafları tüketiciye ait olacaktır.
2. Tüketicinin Temerrüdüne İlişkin Değişiklik
Taksitle Satış Sözleşmeleri Hakkında Yönetmelik’in 9.maddesinde taksitle satış sözleşmesinde tüketicinin taksitleri ödemede temerrüde düşmesi durumu düzenlenmiştir.
Mevcut düzenleme şu şekildedir: (1) Taksitle satış sözleşmelerinde tüketicinin taksitleri ödemede temerrüde düşmesi durumunda, satıcı veya sağlayıcı, kalan borcun tümünün ifasını talep etme hakkını saklı tutmuşsa bu hak ancak satıcı veya sağlayıcının bütün edimlerini ifa etmiş olması şartıyla;
a) Tüketicinin kalan borcun en az onda birini oluşturan ve birbirini izleyen en az iki taksiti veya
b) Kalan borcun en az dörtte birini oluşturan bir taksiti ödemede temerrüde düşmesi halinde kullanılabilir.
(2) Satıcı veya sağlayıcının bu hakkı kullanabilmesi için tüketiciye en az otuz gün süre vererek yazılı olarak muacceliyet uyarısında bulunması zorunludur.
(3) Muaccel kılınan taksitlerin hesaplanmasında faiz, komisyon ve benzeri masraflar dikkate alınmaz.
Değişiklik yönetmeliği ile yapılan değişiklikle Taksitle Satış Sözleşmeleri Hakkında Yönetmelik’in 9/1.maddesinin a ve b bendinde yer alan “kalan borcun” ibaresi “sözleşmede yer alan bedelin” şeklinde değiştirilmiştir. Böylece, taksitle satış sözleşmelerinde tüketicinin taksitleri ödemede temerrüde düşmesi durumunda, satıcı veya sağlayıcının, kalan borcun tümünün ifasını talep edebilmesi için öncelikle bu hakkı saklı tutmuş olması ve kendi edimlerinin tümünü ifa etmiş olması gerekmektedir. Bu şartların sağlanması kaydıyla tüketicinin de sözleşmede yer alan bedelin en az onda birini oluşturan ve birbirini izleyen en az iki taksiti veya sözleşmede yer alan bedelin en az dörtte birini oluşturan bir taksiti ödemede temerrüde düşmesi gerekmektedir. Aksi halde satıcı veya sağlayıcı kalan borcun tümünün ifasını talep edemeyecektir.
Bu değişiklikle tüketicinin ödemede temerrüde düştüğü taksit bedelinin miktarı artırılarak tüketici lehine bir düzenleme yapılmış ve temerrüt halinde satıcı veya sağlayıcının kalan borcun tümünün ifasını isteme hakkını kullanması zorlaştırılmıştır.
Satıcı veya sağlayıcının bu hakkı kullanabilmesi için gerekli olan diğer şart 2.fıkrada: “Satıcı veya sağlayıcının bu hakkı kullanabilmesi için tüketiciye en az otuz gün süre vererek yazılı olarak muacceliyet uyarısında bulunması zorunludur” şeklinde ifade edilmiştir. Değişiklik Yönetmeliği ile “yazılı olarak” ibaresinden sonra “veya kalıcı veri sağlayıcısı ile” ibaresi eklenerek muacceliyet uyarısının kalıcı veri sağlayıcısı aracılığıyla yapılabilmesi imkanı getirilmiştir. Bu düzenleme de 1.10.2022 tarihinde yürürlüğe girecektir.
Sonuç
Değişiklik yönetmeliği ile Taksitle Satış Sözleşmeleri Hakkında Yönetmelik’te yapılan değişikliklerle, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’da yapılan ve 1.10.2022’de yürürlüğe girecek olan değişikliklere paralel düzenlemeler getirilerek ve yürürlük tarihi 1.10.2022 olarak belirlenerek iki düzenleme arasında uyum sağlanmıştır.
Zeynep Sude Sağlık
