Gelir Vergisi Kanunu' nda Yapılan Bazı Değişiklikler Hakkında Bilgi Notu

09.11.2022 tarih ve 32008 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanarak yürürlüğe giren Gelir Vergisi Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun uyarınca;

1) 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 23. Maddesinin 8.bendinde işverenlerce çalışanlara ödenen yemek bedellerine ilişkin gelir vergisi istisnası düzenlemesinde değişiklik yapılmıştır:

“işverenlerce, işyerinde veya müştemilatında yemek verilmeyen durumlarda çalışılan günlere ait bir günlük yemek bedelinin 51 Türk lirasını aşmayan kısmı istisna kapsamındadır. Ödemenin bu tutarı aşması halinde aşan kısım ile bu amaçla sağlanan diğer menfaatler ücret olarak vergilendirilir.”

• Yapılan değişiklik ile, çalışanlara ödenen yemek bedellerinde gelir vergisi istisnası için aranan, ÖDEMENİN YEMEK VERME HİZMETİNİ SAĞLAYAN MÜKELLEFLERE YAPILMASI ŞARTI KALDIRILMIŞTIR.
• İşverenlerce çalışanlara yemek bedeli olarak sağlanan ve günlük 51 TL’yi aşmayan ödemeler, KULLANIM AMACINA BAKILMAKSIZIN doğrudan gelir vergisi istisnası kapsamına dahil edilmiştir.

Düzenleme Kanun’un yayım tarihini izleyen ayın başında yürürlüğe girecektir. Dolayısıyla Aralık 2022 itibarıyla ilgili düzenleme geçerlilik kazanacaktır.

2) Çalışanlara Sağlanan Elektrik, Doğalgaz ve Isınma Giderlerine İlişkin Ödemelerin Gelir Vergisinden İstisnası

“GEÇİCİ MADDE 1- (1) Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren işverenler tarafından çalışanlara elektrik, doğalgaz ve diğer ısınma giderlerine karşılık olmak üzere 30/6/2023 tarihine kadar (bu tarih dâhil) mevcut ücretlerine/prime esas kazançlarına ilave olarak yapılan aylık 1.000 TÜRK LİRASINI AŞMAYAN ÖDEMELER, 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa göre PRİME ESAS KAZANCA DAHİL EDİLMEZ ve bu tutar üzerinden 31/12/1960 tarihli ve 193 SAYILI GELİR VERGİSİ KANUNU UYARINCA GELİR VERGİSİ HESAPLANMAZ.”

• Kanuna eklenen istisnai düzenleme geçici surette olup yürürlüğe girdiği tarih olan 09.11.2022’den 30.06.2023’e kadarki işverenler tarafından çalışanlara elektrik, doğalgaz ve diğer ısınma giderlerine karşılık yapılan ödemeleri kapsamaktadır.

3) Kısa Çalışma Ödeneği ile Nakdi Ücret Desteği Ödemelerinden Kaynaklanan Yersiz Ödemelerin Terkini ve İdari Para Cezalarının Durumu

“GEÇİCİ MADDE 32- Yeni Koronavirüs (Covid-19) sebebiyle işverenlerin yaptıkları zorlayıcı sebep gerekçeli kısa çalışma başvurularının alınması, değerlendirilmesi ve ödenmesine ilişkin işlemler ile nakdi ücret desteği işlemleri hakkında Bakanlık ve Kurum personeline herhangi bir sorumluluk yüklenemez. Bu kapsamda Yeni Koronavirüs (Covid-19) sebebiyle ödenen kısa çalışma ödeneği ile nakdi ücret desteği ödemelerinde hatalı işlemlerden kaynaklanan fazla ve yersiz ödemeler ile nakdi ücret desteğinden yararlanan işçinin başvuruda bulunduğu işveren tarafından fiilen çalıştırıldığının tespiti hâlinde işverene uygulanan idari para cezalarından bu maddenin yürürlük tarihi itibarıyla tahsil edilmemiş olanlar terkin edilir. Tahsil edilenler iade veya mahsup edilemez. Bu alacaklarla ilgili başlatılmış takip ve tahsil işlemlerine devam edilmez, yargı mercilerine intikal etmiş olan dosyalarda Kurum ve Bakanlık aleyhine yargılama giderine hükmedilmez. Kısa çalışma uygulanan dönemde 4857 sayılı Kanunun 25 inci maddesinin birinci fıkrasının (II) numaralı bendinde yer alan sebepler hariç olmak kaydıyla işveren tarafından işçi çıkarılmasına istinaden oluşan fazla ve yersiz ödemeler ile ceza soruşturmasına veya kovuşturmasına konu olmuş kısa çalışma ödeneği ile nakdi ücret desteği ödemeleri bu madde kapsamı dışındadır. Ceza soruşturması veya kovuşturması sonucu kovuşturmaya yer olmadığına dair karar veya beraat kararı verilenler hakkında bu madde uyarınca terkin hükümleri uygulanır.”

• Düzenleme ile işverenlerin kısa çalışma ve nakdi ücret/ücretsiz izin desteği süreçlerinde yapmış olduğu hatalı bildirimler sebebiyle yapılan fazla ve yanlış ödemelerin HENÜZ TAHSİL EDİLMEMİŞ OLANLARIN SİLİNECEĞİ, önceden TAHSİL EDİLMİŞ OLANLARIN İSE İADE VEYA MAHSUP İŞLEMİNDE TABİ OLMAYACAĞI kararlaştırılmıştır.
• Geçici maddede bu düzenlemeden hariç tutulan haller ise; İş Kanunu m.25/2’de öngörülen haklı neden ile fesih haricindeki fesihler olup, o halde yapılmış olan yersiz ödemeler SİLİNMEYECEKTİR.
• Ayrıca Covid-19 döneminde düzenlenen ve ilgilisine tebliğ edilmeyen idari para cezaları TEBLİĞ EDİLMEYECEKTİR. Tebliğ edilmiş cezaların ise TAHSİLİ YAPILMAYACAKTIR. Fakat tahsil edilmiş olan idari para cezalarının ise İADE EDİLMEYECEĞİ kararlaştırılmıştır.